Samsun Avukat
Bize Ulaşın
05534084721
Son zamanlarda kira bedellerinin sık ve fahiş oranlarda değişmesi ve yüzde 25 kira zammı sınırının getirilmesiyle ev sahiplerinin ekonomik olarak zor durumda kalmış, kira bedeli tespit davası ve kira bedelinin uyarlanması davası sayısında artış yaşanmıştır.
Kira Tespit Davası Nedir?
TBKm.344 “Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir. Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir.” Demektedir. Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere yeni kira dönemine ilişkin kiracı ve kiraya veren arasında bir anlaşmazlık var ise, bu durum dava konusu yapılabilmektedir.
Kira sözleşmesi 5 yıldan kısa ise taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenecektir.
Kira sözleşmesi 5 yıldan uzun ise, taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenecektir.
Kira Tespit Davası 5 Yıldan Önce Açılabilir Mi?
Kira tespit davasının 5 yıldan önce açılıp açılamayacağının cevabını vermek için ikili bir ayrıma gitmek gerekmektedir. Kira sözleşmesinin süresi 5 yıldan kısa ise ve taraflar arasında bir anlaşma yapılmışsa kira tespit davası açılamayacaktır. 5 yılın altında olan kira sözleşmelerinde kira tespit davasının açılabilmesi için tarafların anlaşmaya varmamış olmaları gerekmektedir. Ancak kira sözleşmesinin süresi 5 yıldan uzun ise taraflar arasında anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın kira tespit davası açılabilecektir.
Kira Tespit Davası Arabuluculuğa Tabi Mi?
Kira tespit davası açılmadan önce zorunlu arabuluculuk yoluna gitmek zorunludur.
Kira Tespit Davasında Görevli Mahkeme Neresidir?
Kira tespit davasında görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemeleridir.
Kira Tespit Davasında Yetkili Mahkeme Neresidir?
Kira tespit davasında yetkili mahkeme davalının ikametgahının bulunduğu veya kiralananın bulunduğu yer mahkemesidir.
Kira Bedelinin Uyarlanması Davası Nedir?
Hayatın olağan akışında, tarafların öngöremeyecekleri durumlar ortaya çıkabilmektedir. Bu durumlar kira ilişkisini çekilmez hale getirdiği takdirde kira bedelinin uyarlanması davası açılabilecektir. Kira bedelinin uyarlanması davasının kanuni dayanağı TBKm138 hükmünde belirtilmektedir. İlgili hüküm şu şekildedir. “Sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum, borçludan kaynaklanmayan bir sebeple ortaya çıkar ve sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirir ve borçlu da borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olursa borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteme, bu mümkün olmadığı takdirde sözleşmeden dönme hakkına sahiptir. Sürekli edimli sözleşmelerde borçlu, kural olarak dönme hakkının yerine fesih hakkını kullanır.”
Kira Bedelinin Uyarlanması Davasının Şartları Nelerdir?
Kira bedelinin uyarlanması davasının açılabilmesi için öncelikle sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülemeyen veya öngörülmesi beklenemeyecek bir durumun ortaya çıkmış olması gerekmektedir.
Kira Bedelinin Uyarlanması Davasında 5 Yıl Şartı Var Mı?
Kira tespit davasının aksine kira bedelinin uyarlanması davasında 5 yıl şartı bulunmamaktadır.
Kira Bedelinin Uyarlanması Davasında Görevli Mahkeme Neresidir?
Kira Bedelinin Uyarlanması davasında görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemeleridir.
Kira Bedelinin Uyarlanması Davasında Yetkili Mahkeme Neresidir?
Kira Bedelinin Uyarlanması davasında yetkili mahkeme kiralananın bulunduğu yer mahkemesidir.
Kira Bedelinin Uyarlanması Davası Arabuluculuğa Tabi Midir?
Kira Bedelinin Uyarlanması davası açılmadan önce zorunlu arabuluculuk yoluna gitmek zorunludur.
Kira Bedelinin Uyarlanması Davası Geçmiş Kira Bedellerini Etkiler Midir?
Kira bedelinin uyarlanması davası kural olarak ileriye etkilidir. Ancak bu kuralın bir istisnası bulunmaktadır. Kira bedelinin uyarlanması davasının ödenmiş olan kira bedellerini etkileyebilmesi için, ödenmiş olan bu bedellerin şartlı olarak ödenmiş olması gerekmektedir. Yani kiracı haklarını saklı tutarak kira bedelini ödemişse, geçmişe dönük kira bedelleri için de hak iddia edebilir. Şunu da belirtmek gerekir ki, şayet davanın kabulüne karar verilmişse, davacı dava süresince ödenen kira bedeli ile dava sonucunda belirlenmiş olan yeni kira bedeli arasındaki farkı talep edebilir.
Kira Tespit Davası Ve Kira Bedelinin Uyarlanması Davası Arasındaki Farklar Nelerdir?
Kira tespit davası ve kira bedelinin uyarlanması davası arasındaki ilk fark, davanın açılması için gerekli olan şartlarda kendini göstermektedir. Kira tespit davasının açılabilmesi için tarafların kira bedelinde anlaşamamış olması yeterli iken; kira bedelinin uyarlanması davasının açılabilmesi için olağanüstü durumun ortaya çıkması ve bunun kira bedelinin ifasını güçleştirmesi gerekmektedir.Kira tespit davasında 5 yıllık kira sözleşmesi şartı varken, kira bedelinin uyarlanması davası her zaman açılabilmektedir.
Samsun Avukat
Samsun Avukat